Thị trường vàng biến động mạnh sau khi chính quyền tổng thống Donald Trump công bố mức áp thuế mới rạng sáng 02/04/2025

Vào lúc rạng sáng nay theo giờ Việt Nam, Tổng thống Donald Trump đã chính thức công bố biểu thuế mới áp lên hàng hóa nhập khẩu từ nhiều nước trên thế giới, ngay lập tức đã tác động mạnh đến thị trường tài chính thế giới. Giá vàng giao ngay đã biến động lên đến hơn 2% ngay sau khi đó, đẩy giá vàng lên mức cao kỷ lục mới đạt đỉnh ATH là 3167,83 USD/ounce.
Với những diễn biến như vậy thì giá vàng trong nước chắc chắn sẽ được điều chỉnh tăng theo trong sáng nay, mức tăng có thể tương đối lớn.

Việt Nam nằm trong số những nước bị đánh thuế cao nhất, mức thuế mới được áp dụng lên đến 46% nhằm cân bằng lại thâm hụt thương mại giữa hai nước

Việc Mỹ áp thuế nhập khẩu lên đến 46% đối với hàng hóa từ Việt Nam, nếu được thực thi, sẽ có tác động sâu rộng đến nền kinh tế Việt Nam, vốn phụ thuộc lớn vào xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Mỹ – đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam.

1. TÁC ĐỘNG ĐẾN XUẤT KHẨU VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ

• Giảm kim ngạch xuất khẩu: Mỹ chiếm khoảng 28-30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam (theo số liệu gần đây). Với mức thuế 46%, giá hàng hóa Việt Nam tại thị trường Mỹ sẽ tăng mạnh, làm giảm sức cạnh tranh so với các quốc gia khác như Trung Quốc, Ấn Độ hay các nước ASEAN. Các ngành chủ lực như dệt may, da giày, điện tử, đồ gỗ và thủy sản sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
• Suy giảm GDP: Xuất khẩu đóng góp khoảng 85% GDP của Việt Nam (năm 2024). Nếu xuất khẩu sang Mỹ giảm mạnh, tăng trưởng GDP có thể bị kéo xuống từ 0,5-1 điểm phần trăm, tùy thuộc vào mức độ giảm xuất khẩu và khả năng chuyển hướng thị trường. Một số chuyên gia dự đoán GDP năm 2025 có thể chỉ đạt 6-6,5% thay vì mục tiêu 8% nếu thuế quan được áp dụng toàn diện.

2. TÁC ĐỘNG ĐẾN DOANH NGHIỆP VÀ VIỆC LÀM

• Doanh nghiệp xuất khẩu chịu áp lực: Các doanh nghiệp phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ (như May Sông Hồng với 80% doanh thu từ Mỹ, hay Savimex với 50%) có thể đối mặt với giảm doanh thu, lợi nhuận bị thu hẹp, thậm chí thua lỗ nếu không điều chỉnh được giá bán hoặc tìm thị trường thay thế.
• Cắt giảm lao động: Theo khảo sát của AmCham, khoảng 46% doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam cho biết họ có thể sa thải nhân sự nếu thuế quan có hiệu lực. Gần 2/3 doanh nghiệp sản xuất dự đoán sẽ giảm lao động để bù đắp chi phí tăng. Điều này có thể ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm trong các ngành xuất khẩu.

3. TÁC ĐỘNG ĐẾN CHUỖI CUNG ỨNG VÀ ĐẦU TƯ

• Chuỗi cung ứng bị gián đoạn: Việt Nam là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt với các tập đoàn đa quốc gia như Samsung, Intel. Thuế quan cao có thể khiến các công ty này chuyển một phần sản xuất sang nước khác (như Ấn Độ, Thái Lan), làm giảm lợi thế cạnh tranh của Việt Nam.

• FDI suy giảm: Việt Nam đã thu hút FDI mạnh mẽ nhờ vị trí chiến lược và chi phí thấp. Tuy nhiên, thuế quan có thể làm giảm dòng vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ các công ty Mỹ hoặc công ty phụ thuộc vào xuất khẩu sang Mỹ. Nhu cầu thuê đất khu công nghiệp cũng có thể chững lại.

4. ÁP LỰC TỶ GIÁ VÀ LẠM PHÁT

• Tỷ giá biến động: Thâm hụt thương mại giảm có thể gây áp lực lên đồng VND, buộc Ngân hàng Nhà nước phải can thiệp để ổn định tỷ giá. Nếu VND mất giá mạnh, chi phí nhập khẩu nguyên liệu (như từ Trung Quốc) sẽ tăng, đẩy giá hàng hóa trong nước lên.
• Lạm phát gia tăng: Giá hàng hóa tăng do chi phí sản xuất cao hơn và nguồn thu xuất khẩu giảm có thể khiến lạm phát vượt mục tiêu 4,5% của Việt Nam trong năm 2025.

5. CƠ HỘI VÀ KHẢ NĂNG ỨNG PHÓ

• Chuyển hướng thị trường: Việt Nam có thể tận dụng 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết để đẩy mạnh xuất khẩu sang EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, hoặc ASEAN, giảm phụ thuộc vào Mỹ. Tuy nhiên, quá trình này cần thời gian và không thể bù đắp hoàn toàn thiệt hại từ thị trường Mỹ.
• Tái cơ cấu kinh tế: Thuế quan có thể là động lực để Việt Nam đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng và giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô. Ngành công nghiệp nội địa, đặc biệt là công nghệ cao, có thể được thúc đẩy.
• Đàm phán với Mỹ: Việt Nam đã chủ động giảm thuế nhập khẩu một số mặt hàng từ Mỹ (như ô tô, LNG) từ cuối tháng 3/2025 để giảm thặng dư thương mại, nhằm tránh mức thuế quá cao. Nếu đàm phán thành công, mức thuế 46% có thể được giảm xuống hoặc áp dụng hạn chế với một số ngành.

Kịch bản tổng thể

• Kịch bản xấu nhất: Nếu thuế 46% được áp dụng toàn diện, xuất khẩu sang Mỹ giảm 20-30%, GDP tăng trưởng chỉ đạt 5-6%, hàng loạt doanh nghiệp phá sản, và thất nghiệp tăng cao.
• Kịch bản khả quan: Nếu Việt Nam đàm phán thành công để mức thuế giảm xuống (ví dụ 10-15%) và chuyển hướng xuất khẩu hiệu quả, tác động sẽ giới hạn ở mức giảm 0,3-0,5% GDP, kinh tế vẫn duy trì tăng trưởng trên 6%.

Nguồn: Tổng hợp tin tức